وزیر نفت: تا دو سال به خودکفائی می رسیم، احمدی نژاد: تا دو هفته

مقابله تبلیغاتی با تحریم واردات بنزین

حمید احدی

دو روز بعد از تصویب طرح تحریم اضافی جمهوری اسلامی در مجلسین آمریکا که با تائید دولت آن کشور هم روبرو شد دولت احمدی نژاد در واکنشی شتابزده ادعا کرد تا پایان سال آینده در تولید بنزین به خودکفائی خواهد رسید تا تحریم بنزین را دفع کند. همزمان با این ادعای وزارت نفت که به نظر می رسد از جهت تبلیغاتی برای کاستن از نگرانی های عمومی تدارک شده، آشکار گردید که دولت دوباره در صدد وارد کردن بنزین از ونزوئلا برآمده؛آن هم در حالی که نمایندگان مجلس دو ماه قبل فاش کرده بودند قیمتی که دولت چاوز برای فروش بنزین طلب کرده سه برابر بهای جهانی آن است.

در همین حال احتمال اینکه نیروهای نظامی آمریکا مانع از ورود کشتی های حامل بنزین وارداتی به بندرهای ایران شوند، این نگرانی را برای صلح دوستان در جامعه بین المللی ایجاد کرده است که مبادا تحریم بنزین با توجه به نیاز شدید دولت ایران به این ماده سوختی به درگیری های نظامی بینجامد. صدا و سیمای جمهوری اسلامی برای کاستن از تاثیر این اخبار در افکارعمومی در یک گزارش تاکید کرده که هیچ کشتی ایرانی تاکنون در خلیج فارس بازرسی نشده است.

گفتنی است بازرسی کشتی های مشکوک توسط نیروهای بین المللی، از جمله فصل های تازه تحریم های بین المللی علیه ایران است، اما کارشناسان معتقدند حتی اگر دولت ناگزیر به جیره بندی بنزین و بازگشت به دوران جنگ با عراق شود، تحمل این امر آسان تر از بخش های دیگر تحریم های اضافی از جمله لیست سیاه مدیران ایرانی و احتمال جلب آن ها به دادگاه های بین المللی است. در مصوبه مجلسین آمریکا به رییس جمهور سه ماه فرصت داده شده که فهرست افراد این لیست را اعلام دارد.

صبح جمعه بر اساس یک تصمیم گیری یک روزه که به سرعت برنامه ریزی شد، معاون وزیر نفت که مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی هم هست، خبرنگاران داخلی و خارجی رابه پالایشگاه امام خمینی شازند اراک فراخواند. خبرنگاران از تهران با هلی کوپتر به پالایشگاهی برده شدند که قرار بود اعلام شود بزودی ظرفیت تولیدی خود را به دو برابر می رساند و تامین بخش عمده ای از مصرف داخلی را عهده دار خواهد شد.

در این مراسم معاون وزير و مدير عامل شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران گفت: با وجود تحريم‌ها تا دو سال آينده از نظر تامين بنزين به خودكفايي كامل مي‌رسيم.

خبرگزاری های خارجی که این خبر را به نقل از خبرگزاری های داخلی ایران منتشر کردند به دنبال آن به یادها آوردند که رییس دولت ایران چند ماه قبل در یک سخنرانی گفته بود اگر تحریم به تصویب برسد ظرف یک هفته در تولید بنزین خودکفا خواهیم شد. علیرضا ضیغمی جمعه در پالایشگاه شازند اراک تاکید کرده که از دو سال بعد از آن نيز در بخش بنزين مي‌توانيم جزو صادركنندگان باشيم.

پالايشگاه امام خميني(ره) شازند که خبرنگاران آن جا را مشغول ساخت دیدند و گفته شد عملیات آن هفتاد در صد پیشرفت داشته [در حالی که باید سال گذشته به تولید می رسید] در حال حاضر کمتر از 5 ميليون ليتر بنزین تولید می کند که مطابق گفته معاون وزارت نفت قرار شده به 11 ميليون لیتر برسد.

روزنامه های صبح یکشنبه تهران هم از قول منابع دولت همچنان ادعا کرده اند که تحریم باعث پیشرفت و رشد کشور شد و موجب گردید خودکفائی بنزین در دستور کار دولت قرار گیرد. گفتنی است که در حال حاضر جمع توليد فرآورده های نفتی در کشور 223 ميليون ليتر است كه از اين ميزان 43 ميليون ليتر بنزين در داخل توليد مي‌شود، و در حالی که دو سال است سخن از تحریم واردات بنزین می رود اما دولت به دلایل اقتصادی و فنی نتوانسته تولید را افزایش بدهد؛ هرچند در نشست خبری شازند اعلام شد با اجرای پروژه جدید 85 ميليون ليتر به سهم بنزين روزانه اضافه مي‌شود و توليد بنزين از 43 ميليون ليتر به 130 ميليون ليتر در روز مي‌رسد. رقمی که به نظر اغراق آمیز می رسد.

ژست تبلیغاتی
آنچه بیشتر نشست خبری شازند را به یک ژست تبلیغاتی تبدیل کرد توضیجات فنی بود که در جواب خبرنگاران درباره چگونگی کاهش زمان اجرای پروژه ها داده شد. معاون وزارت نفت گفت: از آنجا كه تجربه اجراي ميان‌بر پروژه ها را در گذشته به ويژه در زمان جنگ داشتيم اجراي اين شيوه را در پالايشگاه‌ها برنامه‌ريزي كرده‌ايم و با بسيج تمام نيروها اعم از پرسنل، پيمانكاران و مشاوران تصميم گرفته‌ايم زمان اجراي پروژه‌ها در اين بخش كاهش يابد و با اين اقدام، پاسخ دندان‌شكن به ادعاها و ياوه‌گويي‌هاي ابرقدرت‌ها داده شود تا هر چه سريع‌تر كمبودهايي كه در اين زمينه به ويژه توليد بنزين داريم، برطرف شود.
ضيغمي در ادامه با اشاره به اجراي برخي از طرح‌هاي ضربتي توليد بنزين در واحدهاي پتروشيمي كشور افزود: اجراي اين طرح‌ها براي مواقعي كه فروش بنزين به ايران به طور كامل متوقف شود، پيش‌بيني شده كه در اين صورت توليدات پتروشيمي به اين سمت سوق داده مي‌شود. اجراي آزمايشي اين طرح با موفقيت كامل در برخي مجتمع‌هاي پتروشيمي صورت گرفته اما چون نيازي به اجراي اين طرح‌ها در حال حاضر نداريم، ‌فعاليت عادي پتروشيمي‌ها از سر گرفته شد.

این در حالیست که تنها دو روز قبل، رییس سازمان بازرسی کشور در یک مراسم رسمی دستگاه های را به رعايت برنامه و اصول حاکم بر آن فراخوانده و گفته بود: دولت خود را مديون به اجراي طرح‌هاي زيادي کرده که احتمال انجام آن نیست.

مصطفی پورمحمدی که اولین وزیر کشور دولت احمدی نژاد بود با بيان اينکه در دوراني که در وزارت کشور بوديم تلاش زيادي کرديم تا طرح‌ها و پروژه‌هاي باقيمانده از دولت‌هاي قبل را کامل کنيم، افزود: قول‌هايي که به مردم براي اجراي طرح‌ها و پروژه‌هاي مختلف داده مي‌شود، اگر خارج از توان و ظرفيت باشد دست‌ نيافتني است.
رئيس سازمان بازرسي کل کشور گفت: به ‌عنوان نمونه از يک وزير در خصوص قول‌ها و پروژه‌هايي که در حوزه مسئوليتي‌اش تصويب و تنظيم شده بود پرسيدم چقدر براي انجام اين پروژه‌ها زمان نياز است، گفت: با ظرفيت و توان فعلي حدود 30 سال طول مي‌کشد

پورمحمدی برای نمونه نقل کرد: پالایشگاه پتروشيمي شرق کشور ناموفق است و کسي نسبت به آن طمع نکند. به بخش خصوصي مي‌گوييم که مشارکت نکنيد چون ضرر مي‌کنيد. پتروشيمي لوازمي براي تحقق مي‌خواهد که بايد محقق شود در غير اين ‌صورت نمي‌توان موفق بود.
این گفته وزیر سابق کشور همان است که پنج سال است در جلسات دربسته و گاهی در مقالات سر بسته از سوی کارشناسان و مدیران با سابقه تکرار می شود اما محمود احمدی نژاد با پشتبانی رهبر جمهوری اسلامی به بهانه دادن روحیه به مردم، مدیران زیر دست خود را نیز تشویق کرده است که در ارائه آمار اغراق آمیز و بی اعتبار تردید نداشته باشند.

کارشناسان و ادعای دولت

یک کارشناس اقتصادی به روز گفت: اینکه وزیر کار به استناد دستور رییس جمهور اعلام می کند وزارت تعاون مسوول امور بیکاری و اشتغال است، خلاف قانون تاسیس هر دو این وزارت خانه هاست.به همین دلیل بعد از سه ماه که بیکاران به وزارت تعاون پاس داده شدند وزیر تعاون اعلام کرده رییس جمهور خود مسوول امور اشتغال است و وی اطلاعی ندارد.این برخورد نشانه تبلیغاتی کردن همه امور جدی کشور است و نشانه خودداری کارشناسان دولتی از اعلام آمار غیرواقعی که در نتنیجه دفتر ریاست جمهور را حاکم و تصمیم گیرنده فعالیت های بخش های مختلف دولت کرده است.

خبر نگار جام جم شنبه گزارش داد که معاون وزارت نفت در پایان جلسه شازند در پاسخ خبرنگاری که درباره اعتبار و بودجه این افزایش ظرفیت پرسید، گفت در گذشته مقداري مشكلات تامين مالي اين قبيل پروژه‌ها را داشتيم كه با تدبير وزير نفت و رياست جمهور تشكيل كنسرسيومي متشكل از بانك‌هاي عامل داخلي قرار است 2.5 ميليارد دلار براي طرح‌هاي پالايشگاهي و بنزين‌سازي هزينه شود كه تاكنون 100 ميليون دلار آن پرداخت شده است.

در همین حال خبرگزاری ها نوشته اند که وزیر نفت نیز از بهینه سازی در مصرف سوخت برای مقابله با تحریم احتمالی بنزین سخن گفته است.
مسعود میرکاظمی بهای تمام شده بنزین در کشور را بین ۷۵۰ تا ۸۰۰ تومان اعلام کرده و در همان حال برخلاف گفته های رییس جمهور و ادعاهای وزیر اقتصاد که مسوول اجرای هدفمند کردن یارانه هاست، اضافه کرده در صورت هدفمند شدن یارانه‌ها و آزادی سازی این محصول حدود ۱۱ درصد به نرخ تورم اضافه می‌شود.
به نوشته خبرگزاری ها وزیر نفت همچنین گفته است که برای چنین تورمی و همچنین توزیع مستقیم یارانه‌ها به قشرهای کم‌درآمد، اعتباری در بودجه کشور در نظر گرفته نشده است.

تلاش های پنهانی
همزمان با تبلیغات دولت در مورد طرح مقابله با تحریم بنزین گزارش های مطبوعات جهانی حاکی است میانجی گران در پی آن هستند که با باز کردن راه گفتگو بین ایران و آمریکا و اروپا مانع از به کارافتادن ماشین تحریم ها شوند. چنان که رویترز نوشت ایران در این گفت‌وگوها موافقت خود را با بازرسی کارخانه غنی‌سازی قم که به تازگی علنی شده، اعلام کرده است.

از سوی دیگر به نوشته رادیو فردا رئیس جمهوری آمریکا گفته است که دولتش و کنگره به طور مشترک بر روی طرح‌هایی کار می‌کنند تا در صورت لزوم بخش انرژی، مالی و مخابرات ایران را هدف تحریم قرار دهند.
تاکنون چند نفر از چهره‌های برجسته دموکرات‌ها و از جمله سناتور جان کری، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، گفته‌اند که باید از روی حسن نیت به ایران مهلت کوتاهی داده شود، و اگر تلاش‌‌های دیپلماتیک ثمری نداد، تحریم‌های گسترده‌تر به اجرا درآید.اما در مقابل جمهوری خواهان و بخش عمده ای از دموکرات های آمریکا با دادن هر نوع مهلت تازه ای به دولت جمهوری اسلامی مخالفت می ورزند و معتقدند باید عزم را برای نشان دادن اراده جهانی برای مقابله با ستیزه جوئی های احمدی نژاد نشان داد.

سه روز پیش فارس خبرگزاری نزدیک به دولت، متن نامه رییس جمهور آمریکا را به سیلوا، همتای برزیلی خود فاش کرد که نشان می داد قبل از اجلاس سه جانبه تهران برزیل و ترکیه، باراک اوباما از سیلوا خواسته بود ایران را متقاعد کند که به تبادل سوخت [با همان شرایطی که سرانجام ایران بدان تن داد] تشویق کند.

چنین به نظر می رسد دولت قصد یادآوری این را دارد که حداکثر تخلفش از خواست آمریکا یک تاخیر یک هفته ای است که به نوشته روزنامه رسالت نباید باعث چنین تصمیم حاد و تندی شود. در حالی که منابع آمریکائی اعلام کرده اند پیشنهاد اوباما که مخالفانی هم در کنگره آمریکا داشت بنا به اظهار مقامات رسمی دولت ایران، توسط این دولت رد شد و زمانی که کشورهای عضو شورای امنیت به تبادل نظرهای خود برای تحریم تازه پایان دادند دولت ایران با سرهم بندی اجلاس تهران کوشید بار دیگر یک تفاهم بین المللی را به شکست بکشاند. آن هم در حالیکه این بار خانم هیلاری کلینتون اعلام کرده بود آخرین مهلت برای ایرانی ها تمام شد.