برای پرهیز از جنگ با اسراییل

کشتی به سوی غزه، نرفته برگشت

محمد رضا یزدان پناه

اعزام کشتی کمک رسان ایران به غزه منتفی شد. اگرچه خبر تصمیم جمهوری اسلامی برای اعزام یک کشتی حامل کمک های امدادی به غزه، با پوشش گسترده ای در رسانه های دولتی ایران مانند صدا و سیما همراه بود، اما منتفی شدن این مسئله در سکوت مطلق این رسانه ها اتفاق افتاد.خبر منتفی شدن حرکت این کشتی به سوی غزه را دبیرکل کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، پنجشنبه در رشت اعلام کرد. او در این کنفرانس به صراحت گفت ایران برای خودداری از درگیری نظامی با اسرائیل از اعزام این کشتی منصرف شده است.

حسین شیخ الاسلام که اخیرا جایگزین علی اکبر محتشمی پور در کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین شده، با اعلام این خبر گفت: "اين کشتي قرار بود ابتدا در روز پنجشنبه سوم تيرماه به نوار غزه اعزام شود اما به دليل محدوديت هاي ايجاد شده از سوي رژيم غاصب صهيونيستي مبني بر عدم اجازه به ورود برخي کالاها، تصميم گرفته شد تا با چند روز تاخير در روز يکشنبه ششم تيرماه حرکت کند که اين حرکت نيز انجام نمي شود."

پیش از این عبدالرئوف ادیب‌زاده، رئیس سازمان هلال احمر در نشستی خبری اعلام کرده بود که کشتی ایرانی، حامل مواد غذایی، دارویی، ‌لوازم ساختمانی و مایحتاج زندگی، به همراه پنج خبرنگار و پنج امدادرسان هلال احمر روز یک‌شنبه ششم تیرماه به غزه فرستاده خواهد شد.

اعلام این خبر، واکنش تند اسرائیل را به دنبال داشت و به صورت رسمی اعلام کرد از ورود کشتی های ایران به غزه جلوگیری خواهد کرد.

رئیس ستاد ارتش اسرائیل اعلام کرد: "این کشور اجازه ورود کشتی‌های کمک‌رسان ایران و لبنان را به آب‌های غزه نخواهد داد."

وی ضمن تأکید بر حق اسرائیل مبنی بر "جلوگیری از ارسال سلاح به نوار غزه" گفت: "ما اجازه نمی‌دهیم که غزه به یکی از بنادر ایران تبدیل شود."

در همین راستا بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، نیز هدف کشورهایی مانند ایران از ارسال کشتی به غزه را ارسال جنگ‌افزار و ادوات نظامی خواند و گفت: "اکنون هر کسی که بخواهد کمک به غزه بفرستد می‌تواند آن را از راه‌های عادی وارد کند و هیچ دلیلی وجود ندارد که برای فرستادن کشتی به سوی غزه اصرار کنند."

پرهیز از درگیری نظامی

به دنبال این تهدیدات بود که مسئولان جمهوری اسلامی خبر از لغو سفراین کشتی دادند؛ اما دبیرکل کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، مهمترين دليل عدم حرکت کشتي ايراني را "برخوردهاي خشن و غير انساني اين رژيم با کمک هاي انساندوستانه" عنوان کرد.

شیخ الاسلام اظهار داشت: "هرچند که اين کمک ها با کشتي ايراني اعزام نمي شود اما کمک هاي جمع آوري شده از طريق ديگر به غزه اعزام خواهد شد."

این مقام جمهوری اسلامی البته توضیح نداد که منظورش از "طریق دیگر" چیست.

او با این حال اضافه کرد: "رژيم صهيونيستي مسئله کمک به محاصره شدگان در غزه را سياسي کرده است و ما نمي خواهيم اين نوع اقدامات انساندوستانه سياسي شود زيرا براي ما مهمتر از همه شکسته شدن محاصره غزه است."

شيخ الاسلام اما در ادامه سخنانش به صراحت تاکید کرد که جمهوری اسلامی برای اجتناب از درگیری نظامی با اسرائیل از اعزام این کشتی منصرف شده است: "اسرائيل با ارسال نامه اي به سازمان ملل اعلام کرده است که حضور کشتي هاي لبناني و ايراني در منطقه غزه نشانه جنگ با اين رژيم است و با آن برخورد خواهد شد."

وي افزود: "از نظر قوانين بين المللي اقدامات رژيم صهيونيستي در جلوگيري از رساندن کمک به مردم در محاصره غزه محکوم است اما اين رژيم هيچ گونه احترامي براي قوانين بين المللي و انساني قائل نيست."

وي ادامه داد: "تمامي مردم آگاه دنيا اقدامات رژيم صهيونيستي، به ويژه حمله کماندوهاي اين رژيم به کشتي ترکيه اي حامل کمک هاي مردمي به غزه را محکوم مي کنند و خواستار شکسته شدن اين محاصره هستند."

قائم مقام وزارت امور خارجه ایران همچنين اظهار داشت: "اقدامات وحشيانه رژيم غاصب اسرائيل موجب شده است تا درشرايط فعلي هزينه هاي کمک هاي مردمي به غزه افزايش يابد و به دليل اينکه اين رژيم اعلام کرده است کشتي هاي وارد شده در اين منطقه را مصادره مي کند کسي حاضر به اجاره دادن کشتي نيست."

وي در عین حال ابراز اميدواري کرد که "فشارهاي بين المللي هر روز بر اين رژيم بيشتر و موجب عقب نشيني و شکست محاصره غزه شود."

دستور آیت الله خامنه ای روی زمین ماند

حمله کماندوهای ویژه اسرائیلی به کشتی های حامل کمک های بشردوستانه برای مردم نوار غزه که به کشته و مجروح شدن تعداد زیادی از ساکنان این کشتی ها انجامید، علاوه بر آنکه واکنش بسیاری از کشورها و افکار عمومی جهان را به دنبال داشت، واکنش مسئولان ارشد جمهوری اسلامی را نیز برانگیخت.

آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، بلندپایه ترین مقام سیاسی ایران بود که پس از این اتفاق در پیامی خواستار "تکرار کار نمادین و درخشان اعزام کاروان دریائی به غزه" شد.

او گفت: "کار نمادین و درخشان اعزام کاروان دریائی به غزه، باید در دهها شکل و شیوه‌ی دیگر بارها و بارها تکرار شود. حکومت سفاک صهیونیست و حامیان آن به ویژه آمریکا و انگلیس باید قدرت شکست‌ناپذیر عزم و بیداریِ وجدان عمومی جهان را در برابر خود ببینند و حس کنند."

به دنبال این سخنان آقای خامنه ای بود که ایران از تصمیم خود برای اعزام یک کشتی حامل کمک های انسان دوستانه به غزه خبر داد.

عبدالرئوف ادیب زاده، رئیس سازمان هلال احمر سه شنبه اول تیرماه گفت: "کشتی کودکان غزه هم اکنون در اسکله شهید باهنر بندرعباس در حال بارگیری است و تا روز یکشنبه آماده حرکت به غزه می شود."

ادیب زاده افزود: "درپی ارسال کمک های بشردوستانه به غزه تمامی مردم جهان بیدار شده و رفتار غیرانسانی اسرائیل را محکوم کردند. کمک صرف مشکلات مردم غزه را حل نمی کند و ما درپی شکستن محاصره هستیم."

سخنگوی کشتی "کودکان غزه" بار این کشتی را هزار و 100 تن اعلام و خاطرنشان کرد: "این مقدار کمک به همراه 5 خبرنگار و 5 کارمند هلال احمر توسط یک کشتی باری متعلق به یک شرکت خصوصی به غزه ارسال می شود. اقدامات در خصوص دریافت مجوز عبور بین المللی انجام شده است."

وی در خصوص اقلام ارسالی هم گفت: "50 تن دارو، مواد غذایی شامل شکر، برنج، روغن، تن ماهی، آرد، صابون، پودر لباسشویی، پتو و پوشاک بچه به غزه ارسال می شود."

اما در حالی که رئیس سازمان هلال احمر ایران تاکید می کرد که این کشتی یک کشتی باری است و قرار نیست هیچ نیروی انسانی در آن حضور داشته باشد، محمدعلی نورانی قائم مقام جمعیت دفاع از مردم فلسطین گفت: "هنرمندان، ورزشکاران، نمایندگان مجلس، اصحاب رسانه و خبرنگاران و دیگر اقشار مختلف مردم با اولویت داشتن تخصص در زمینه های مختلف این کاروان را همراهی خواهند کرد."

سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان نیز در سخنانی از کشورهای مختلف، خصوصا کشورهای مسلمان خواست تا برای ارسال کاروان های دیگر به غزه اقدام کنند. وی «زمان کنونی» را بهترین شرایط برای شکستن حصر غزه نامیده است.

نیروهایی که هرگز اعزام نشدند

این البته اولین تاخیر در ارسال کشتی ایرانی به غزه نبود. آنگونه که مقامات جمهوری اسلامی اعلام کرده بودند، کشتی ایرانی حامل کمک های انسان دوستانه به غزه ابتدا قرار بود 31 خرداد حرکت خود را آغاز کند که به علت "برخی از ناهماهنگی های بین المللی" و "تغییر نوع اقلام ارسالی" این اقدام به تاخیر افتاد.

پس از حمله اسرائیل به کشتی های حامل کمک های بشردوستانه برای مردم غزه، آیت الله نوری همدانی از روحانیون ارشد حکومتی و برخی از نمایندگان مجلس نیز آمادگی خود را برای رفتن به غزه اعلام کرده بودند.

محمود احمدی بیغش، از نمایندگان حامی دولت در مجلس هشتم هم چندی پیش از ثبت نام بیش از 200 نفر از نمایندگان مجلس برای اعزام به غزه خبر داده بود.

برخی اشخاص و تشکل های نزدیک به حکومت اسلامی سال هاست از آمادگی خود برای اعزام به نوار غزه خبر می دهند اما تاکنون خبری درباره این موضوع به صورت رسمی منتشر نشده است.

پیش از این و در دی ماه 1387 نیز تعدادی از دانشجویان بسیجی و اعضای انصار حزب الله با تحصن چند روزه در فرودگاه مهرآباد خواستار اعزام به غزه با هدف مبارزه مسلحانه با اسرائیل بودند که به دنبال عدم موافقت مسئولان جمهوری اسلامی با این مسئله به تحصن خود پایان دادند.

اسکورت سپاه؟

خبر منتفی شدن اعزام کشتی ایرانی به سوی غزه، آنهم به علت اجتناب از درگیری نظامی با اسرائیل در شرایطی صورت می گیرد که پس از حمله نیروهای اسرائیلی به کشتی های ترکیه، حجت الاسلام على شيرازى، نماينده ولى فقيه در نيروى دريايى سپاه پاسداران از آمادگى اين نيرو براى اسكورت كاروان‌هاى كمك‌ رسانى به نوار غزه خبر داده بود.

نماينده ولى در نيروى دريايى سپاه گفته بود: "نيروى دريايى سپاه پاسداران با اقتدار كامل آمادگى دارد كه با همه توان وامكانات بالقوه‌اش كاروان‌هاى آزادى و صلح را كه حامل كمك‌هاى انساندوستانه از سراسر جهان به مردم مظلوم و بى دفاع غزه است، اسكورت كند."

این سخنان البته واکنش مارك رگف، سخنگوى دولت اسرائيل را به دنبال داشت که آن را "یک سناريوى غير واقعى" ناميد.

بعدها مقامات دولت اسلامی هم اعلام کردند که به واسطه غیرنظامی بودن کشتی هایی که قرار است به سمت غزه حرکت کنند، نیازی به اسکورت آنها توسط نیروی دریایی سپاه نیست.

سرنوشت کشتی قبلی ایران

جمهوری اسلامی یک بار دیگر در دی ماه 1387 نیز اقدام به ارسال یک کشتی از کمک های انسان دوستانه به نوار غزه کرده بود که با ممانعت نیروی دریایی اسرائیل، کشتی فوق مجبور شد در مصر پهلو بگیرد.

این کشتی که روز دهم دی ماه از بندرعباس به مقصد آبهاي ساحلي غزه حرکت کرده بود، در نهایت بامداد 25 دی توسط يک فروند ناوچه رژيم صهيونيستي در آبهاي غزه متوقف شد.

خبرگزاری فارس وابسته به نیروهای نظامی ـ امنیتی در آن هنگام از اخطار جدی نیروی دریایی اسرائیل به این کشتی برای عدم ورود به آبهای غزه خبر داده بود.

روزنامه القدس العربی پس از اعزام آن کشتی ایرانی به غزه نوشته بود که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در تماس با حسنی مبارک، رئیس جمهور مصر خواسته بود راه را بر این کشتی در کانال سوئز ببندد؛در غیر این صورت نیروی دریایی اسرائیل خود اقدامات لازم را انجام خواهد داد.

روزنامه اورشلیم پست اسرائیل در آن هنگام نوشته بود که: "این کشتی احتمالا تحت پوشش کمک های انسان دوستانه به مردم غزه، ماموریت های پنهانی دارد و شاید حامل برخی ماموران اطلاعاتی و سپاه قدس جمهوری اسلامی برای نفوذ به غزه باشد."

تحریم ها کم شده است

اسرائیل از سال ۲۰۰۵ نوار غزه را محاصره کرده است اما در پی کشته شدن نه نفر از اعضای یک کشتی امدادرسانی که از ترکیه عازم غزه بود، توسط کماندوهای اسرائیلی، به شدت مورد انتقاد جهانی قرار گرفت.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرده انتقال برخی از کالاهای ممنوعه، از جمله بعضی از مواد غذایی، تجهیزات و مصالح ساختمانی به غزه آزاد خواهد شد، اما همزمان نظارت بیشتری بر قاچاق "تسلیحات و مواد جنگی" اعمال می‌‌شود.

مارگ رگف سخنگوی دولت اسرائیل نیز به خبرگزاری فرانسه گفته است: "همه کالاها برای ورود به غزه چراغ سبز خواهد داشت، مگر اقلام و مواد نظامی که می‌تواند توان نظامی حماس را تقویت کند."

گروه حماس از ژوئن سال 2007 با اخراج ماموران تشکیلات خودگردان فلسطینی اداره نوار غزه را در دست گرفته در حالیکه اسرائیل و ایالات متحده این گروه را یک سازمان تروریستی می دانند، ایران از حامیان این گروه محسوب می شود و از سوی اسرائیل، به کمک نظامی و مالی به حماس متهم شده است.