احمد توکلی از بیانیه تبادل سوخت هسته ای انتقاد کرد
احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهش های مجلس ایران از بیانیه تبادل سوخت هسته ای انتقاد کرد و آن را "مغایر مصالح ملی" ایران دانست.
آقای توکلی روز دوشنبه ۲۷ اردیبهشت (۱۷ مه) درباره این توافقنامه و بیانیه آن با اشاره به "تعهد یکطرفه ایران"، گفت: "این بیانیه که آن را بیانیه تبادل سوخت نامیده اند مصالح ملی ما را تامین نمی کند و آن را باید بیانیه انتقال سوخت هسته ای ایران نامید نه تبادل سوخت."
او با ابراز تعجب از اینکه ایران "قوی ترین اهرم خویش را برای ادامه مذاکرات از دست می دهد"، این پرسش را مطرح کرد: "اگر این اقدام برای خارج شدن از بن بست مذاکرات بوده است و اگر قرار است بن بست به هر قیمتی شکسته شود، چرا چندین سال برای استیفای حق مسلم ملت ایستادگی کرده ایم؟"
او در ادامه با اشاره به اینکه چنین تصمیم هایی مطابق اصل ۷۷ قانون اساسی ایران فقط پس از تصویب مجلس قابل اجرا خواهد بود، از آماده شدن بیانیه ای توسط نمایندگان مجلس خبر داد و گفت که مضمون بیانیه حمایت از دولت درباره اصل مبادله سوخت است ولی چند شرط عنوان شده است.
انجام مبادله سوخت در چندین مرحله، لغو همه تحریم های گذشته و به رسمیت شناختن حق ایران برای غنی سازی اورانیوم و مشارکت غربی ها با ایران در ساخت نیروگاه اتمی، از شرط هایی است که آقای توکلی به آن اشاره کرد.
او پیامد این توافق نامه را یک "خسارت" نامید و گفت: "تا همین جا این پیام به غربی ها منتقل می شود که فشار آنها نه فقط در دولت خاتمی موثر افتاد بلکه در احمدی نژاد هم می تواند موثر باشد."
آقای توکلی گفت که اگر این بیانیه اجرا شود، وزن ترکیه را در معادلات منطقه ای بالا می برد و وزن ایران را کاهش می دهد.
عهدنامه ها، قراردادها و موافقت نامه های بین المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.
اصل ۷۷ قانون اساسی ایران
از سوی دیگر، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، درباره جزئیات مبادله سوخت گفت: "پس از توافق نامه کتبی که با گروه وین به امضا خواهیم رساند، ظرف یک ماه سوخت را ارسال می کنیم و ظرف یک سال باید سوخت ۲۰ درصد غنی شده را تحویل بگیریم."
منظور او از گروه وین، کشورهای آمریکا، روسیه و فرانسه، از اعضای گروه ۱+۵، و همچنین آژانس بین المللی انرژی اتمی است.
نمایندگان این گروه پائیز گذشته با نمایندگان ایران در وین ملاقات کردند تا پیشنهاد آژانس بین المللی انرژی اتمی برای مبادله ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده با ۱۲۰کیلوگرم سوخت مورد استفاده در رآکتور تحقیقات پزشکی تهران را مورد بررسی قرار دهند.
آقای مهمانپرست در ادامه به نظارت بر انجام مواد توافق نامه اشاره کرد و گفت: "هر نوع تخطی از مواد و جزئیات آن توافق نامه، را با دقت دنبال می کنیم و این حق را برای خود قائلیم و آن را شرط هر توافقی دانسته ایم که اگر کشوری تعهدات خود را انجام نداد و برای مواد بیانیه احترام قائل نبود، این حق را داشته باشیم که سوخت خود را به داخل کشور برگردانیم."
آقای مهمانپرست ضمن ابراز امیدواری از امضای توافق نامه ای با گروه وین، این امر را به معنای به رسمیت شناختن حق ایران برای بهره مندی از "دانش هسته ای، ادامه فعالیت های هسته ای و داشتن چرخه سوخت و تامین سوخت مورد نظر در زمینه های مختلف" دانست.
حمایت فعالان ملی- مذهبی از توافق هسته ای
یک روز پیش از اعلام توافق تبادل سوخت هسته ای، جمعی از فعالان ملی- مذهبی با انتقاد از سیاست های پیشین هسته ای دولت این کشور، اقدام دولت ایران، مبنی بر توافق مبادله سوخت هسته ای را "مثبت و به نفع و مصلحت مردم"، ارزیابی کرده بودند.
در این بیانیه که شامگاه یکشنبه ۲۶ اردیبهشت (۱۶مه) منتشر شد، تعدادی از فعالان ملی- مذهبی با اشاره به تاثیر منفی "بی تدبیری ها و ماجراجویی های سال های اخیر" دولت ایران بر اقتصاد این کشور و فشاری که تحریم ها بر زندگی مردم ایران وارد کرده است، تبادل سوخت هسته ای را از نظر اقتصادی و سیاسی به نفع مردم ایران دانستند.
برداشته شدن تحریم های اقتصادی از مزیت هایی است که در این بیانیه به آن اشاره شده و درباره مزیت سیاسی آن آمده است که این توافق "رابطه دولت- ملت و ایران با جهان را شفاف می کند.
در بیانیه نیروهای ملی مذهبی به محدودیت منابع اورانیوم ایران اشاره شده و آمده است که "ایران اجبارا باید این مواد را از بازار بین المللی تامین کرده و به فرمول های پیشنهادی کنونی تن در دهد."
در این بیانیه از همه گروه های سیاسی در ایران خواسته شده تا با این مساله "برخوردی بر اساس منافع و مصالح عام ملت ایران" داشته باشند.
امضا کنندگان این بیانیه با تاکید بر اینکه نمی توانند "چندان خوش بینانه به رفتار و سیاست خارجی ایران در پذیرش تبادل سوخت هسته ای" بنگرند از مقامات ایران خواسته اند که اگر "عزمی جدی و شفاف برای حل مشکل (هسته ای) دارند به این ناباوری که ایران در راستای سیاست های گذشته اش تنها می خواهد وقت کشی کند، پایان دهند."
عزت الله سحابی، حسین شاه حسینی، اعظم طالقانی، محمد بسته نگار، حسین رفیعی، رضا رئیس طوسی، نظام الدین قهاری، رضا علیجانی و تقی رحمانی از امضا کنندگان این بیانیه بوده اند.
بر اساس این بیانیه، هر گونه تاخیر و کارشکنی در روند توافق نامه، "قضاوت منفی به اقدامات و مواضع ایران در سطح جهانی را بیش از پیش تشدید خواهد کرد و دیوار بلند بی اعتمادی به برخوردهای دیپلماتیک ایران" را بلندتر خواهد کرد.
صبح روز دوشنبه ۲۷ اردیبهشت (۱۷ مه) و در جریان مذاکرات سه جانبه ایران، برزیل و ترکیه در تهران، ایران با مبادله اورانیوم غنی شده با سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران موافقت کرد.
بر اساس توافق لولا دو سیلوا و محمود احمدی نژاد، روسای جمهوری ایران و برزیل و رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، قرار شده است ۱۲۰۰کیلوگرم اورانیوم غنی شده با نظارت ایران و آژانس بین المللی انرژی هسته ای در کشور ترکیه نگهداری شود و در مقابل ایران ۱۲۰ کیلو گرم سوخت با غلظت ۲۰ درصد دریافت کند.