گسترش دامنه اعتصاب بازاریان
رسانه‌های داخلی در دو روز اخیر از توافق و تفاهم میان شورای اصناف و مسئولان امور مالیاتی وزارت بازرگانی خبر دادند. توافقی که بر اساس آن، دولت با عقب‌نشینی آشکار، طرح افزایش ۷۰ درصدی مالیات‌ها را پس گرفته و به افزایش ۱۵ درصدی مالیات رضایت داده است.
اگرچه به نظر می‌رسید رقم پیشنهادی دولت می‌تواند رضایت بازاریان را جلب کند، اما تداوم اعتصاب در بازار تهران، آغاز اعتصاب در تبریز و زمزمه اعتصاب در بازار بزرگ اصفهان، نشانگر ناپایداری توافقی است که رسانه‌های دولتی در تبلیغ و ترویج آن کوشیده‌اند.
بی‌اعتمادی به دولت؛ علت ادامه اعتصاب
در پی رایزنی‌های روز گذشته‌ی بازاریان، از صبح روز سه‌شنبه (۱۳ ژوئیه / ۲۲ تیرماه)، اعتصاب گسترده در بازار سرپوشیده سنتی تبریز که بزرگ‌ترین بازار این شهر است نیز آغاز شده است. یکی از بازاریان تبریز، با تایید خبر اعتصاب گسترده در بازار این شهر، در گفت‌وگو با دویچه وله گفت که بسیاری از پاساژها و مراکز اصلی خرید شهر هم «در اعتراض به تصمیم غیرمنطقی دولت» در حالت تعطیل به سر می‌برند. به گفته وی، ماموران دارایی در بررسی اظهارنامه‌های مالیاتی مودیان، عنوان «علی‌الحساب» را قید می‌کنند و بدین ترتیب دولت می‌تواند در آینده نزدیک، از اصناف بخواهد که مبلغ بیشتری را علاوه بر ۱۵ درصد پرداخت کنند.
بازاریان، عقب‌نشینی ۵۵ درصدی دولت و رضایت به مالیات ۱۵ درصدی را ترفند دولت برای به تعویق انداختن افزایش ۷۰ درصدی مالیات اصناف می‌دانند و می‌گویند تا زمانی که دولت تضمینی برای محدود ماندن افزایش مالیات به ۱۵ درصد ارائه نکند، به اعتراض و اعتصاب خود ادامه خواهند داد. بازاریان با اشاره به این‌که خرید و فروش در سال ۸۸ به‌مراتب ضعیف‌تر از سال گذشته بوده است، می‌گویند تصمیم سازمان امور مالیاتی کشور، منطقی نیست و آنها قادر به پرداخت مالیات ۷۰ درصدی نیستند.
گزارش‌های رسیده از بازار تهران هم حاکی از جو به شدت امنیتی و ادامه اعتصاب بسیاری از اصناف است. گزارش‌های تائید نشده‌‌ای هم از آغاز اعتصاب در بازار اصفهان خبر می‌دهند. گفته می‌شود توافقی که ابتدا در رسانه‌های دولتی اعلام شده، تنها میان رئیس مجمع امور صنفی با مقامات سازمان امور مالیاتی کشور بوده و بسیاری از اصناف این توافق را نپذیرفته‌اند.
تعطیلی کشور، حربه‌ای برای فرونشاندن تب بازار؟
اعتصاب اصناف گوناگون بازار تهران در اعتراض به افزایش ۷۰ درصدی مالیات، از ۱۵ تیرماه آغاز شد. به نظر می‌رسد در پی این واکنش غیرمنتظره بازاریان بود که دولت اعلام کرد، روزهای یک‌شنبه و دوشنبه در ۱۹ استان کشور از جمله تهران تعطیل است. «گرمای شدید هوا» علت این تعطیلی بی‌سابقه عنوان شد، اما از زمان انتشار این خبر، گمانه‌زنی‌ها پیرامون علل واقعی پشت پرده‌ی این تصمیم آغاز شد.
یکی از اعضای اتاق بازرگانی صنایع و معادن تهران که نخواست هویتش فاش شود، در گفت‌وگو با دویچه وله گفت: «اتاق بازرگانی در تلاش بود تا موضع رسمی خود پیرامون تحولات اخیر را اعلام کند، اما تعطیلی غیرمنتظره دولتی باعث شد امکان برگزاری جلسه رسمی از بین برود.» به اعتقاد وی، هدف دولت از تعطیلی دو روزه‌ی اکثر استان‌های کشور، جلوگیری از انتشار اخبار اعتراض و اعتصاب بازار و کاستن از دامنه‌ی تاثیرگذاری و احتمال سرایت آن به دیگر نقاط کشور بود.»
این عضو اتاق بازرگانی تهران در ادامه گفت: «اتاق بازرگانی به عنوان پارلمان بخش خصوصی کشور، از این‌که بازار توانسته قدرت تشکلی و توان چانه‌زنی خود را به دولت نشان بدهد، خرسند است و در صورت ادامه این روند، برای حل و فصل آن وارد عمل خواهد شد.»
اعتراض بازار و اختلاف میان بازاریان و دولت اگرچه بی‌سابقه نیست، اما با توجه به رویدادهای یک سال اخیر و تولد جنبش اعتراضی مخالفان، اهمیت فراوانی یافته و بسیاری از ناظران و فعالان سیاسی، به تحولات این حوزه چشم دوخته‌اند؛ تحولاتی که ریشه در مسائل اقتصادی دارد و به اعتقاد برخی از ناظران می‌تواند منجر به ایجاد تغییرات سیاسی شود.
احسان نوروزی
